Profesor dr hab. dr h.c. mult. Edmund Kazimierz Prost

Urodził się 9 kwietnia 1921 r. w Janowie Lubelskim, w rodzinie oficera Wojska Polskiego, jako potomek hugenotów francuskich, którzy w wyniku wojen religijnych XVI-XVII w. przybyli z Francji do Würtembergii, a stamtąd na początku XIX w. do Polski. Ze względu na charakter pracy ojca, rodzina często zmieniała miejsce pobytu. Edmund Kazimierz maturę uzyskał w 1939 r. po ukończeniu renomowanego gimnazjum im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie Lubelskim. Wybuchła wojna, nastały ciężkie lata okupacji niemieckiej, a wraz z nimi dramatyczne przejścia, które dotknęły rodzinę - rozstrzelanie ojca, wielomiesięczny pobyt Edmunda w niemieckim więzieniu, wyjazd do Warszawy, a stamtąd ucieczka w czasie Powstania. Zdarzenia te i wysokie wymagania wychowawcze stawiane w domu rodzinnym przyszłego profesora, ukształtowały jego charakter jako człowieka bezkompromisowego i zdecydowanego. Koniec wojny sprawił, że można było zacząć myśleć o przyszłości. Rozpoczynały działalność uczelnie, a wraz z nimi naukę pierwsze roczniki studentów. Tak też rozpoczął studia Edmund Prost w Lublinie, w roku akademickim 1944/1945 na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Przed ich ukończeniem otrzymał propozycję pracy naukowej w Katedrze Higieny Środków Spożywczych pod kierunkiem prof. Alfreda Trawińskiego, uczonego o międzynarodowym autorytecie. W 1949 r. ukończył studia uzyskując dyplom lekarza weterynarii, a w 1950 r. promowany został na stopień doktora medycyny weterynaryjnej. Po reorganizacji szkolnictwa wyższego w Polsce w 1955 r. miejscem pracy Profesora stała się pierwotnie Wyższa Szkoła Rolnicza w Lublinie, przemianowana następnie na Akademię Rolniczą i Katedra Higieny Żywności Zwierzęcego Pochodzenia Wydziału Weterynaryjnego. Na tym Wydziale przeszedł Profesor wszystkie stopnie kariery naukowej, uzyskując w 1976 r. tytuł profesora zwyczajnego.

Tematyka badawcza Profesora obejmowała trzy kierunki, a mianowicie: wpływ czynników szkodliwych na przydatność spożywczą surowców rzeźnych, wpływ fizjologicznych czynników zwierzęcych na cechy jakościowe jadalnych surowców, oraz zmienność wartości odżywczej i jakości zdrowotnej żywności zwierzęcego pochodzenia w zależności od warunków jej uzyskiwania i przechowywania. Część tych badań realizowana była w ramach dwóch pięcioletnich programów badawczych we współpracy z Ośrodkiem Badań Rolniczych USA. Za realizację badań Profesor został wyróżniony dyplomami uznania przez Departament Rolnictwa USA i stałym członkostwem w prestiżowym American Meat Science Association. Efektem działalności naukowej Profesora jest 170 publikacji, w tym oryginalne prace badawcze i przeglądy naukowe publikowane także w renomowanych czasopismach zagranicznych, 10 pozycji książkowych i dydaktycznych, które były wielokrotnie wznawiane oraz monografia w języku angielskim i japońskim pt. Food – borne Salmonellosis, opracowana wspólnie z prof. H. Riemannem z USA. Głęboka wiedza, doświadczenie, osiągnięcia naukowe, współpraca z renomowanymi ośrodkami naukowymi zadecydowały o uznaniu Profesora jako niekwestionowanego autorytetu w zakresie higieny żywności. Stąd też był On wielokrotnie zapraszany przez uniwersytety europejskie i amerykańskie jako wykładowca oraz przez FAO jako ekspert tej organizacji ds. higieny żywności ( Barbados, Botswana, Wietnam ).

Nieodłączną częścią działalności naukowej profesora była działalność pedagogiczna. Profesor Edmund Prost był doskonałym wykładowcą i przyjacielem młodzieży akademickiej. Wymagał, ale i sprawiedliwie oceniał. Wykłady i egzaminy prowadził od 1961 r. do 2003 r., a więc jeszcze przez 12 lat po przejściu w stan emerytalny (1991 r.). W czasie 42 lat działalności pedagogicznej przeegzaminował 7 221 studentów, nie licząc egzaminów poprawkowych, niekiedy wielokrotnych. Założył specjalny rejestr egzaminów, w którym utrwalał postępy naukowe wielu pokoleń studentów. Niemało czasu poświęcał też kształceniu młodych adeptów nauki. Był promotorem 17 przewodów doktorskich, opiekunem 6 przewodów habilitacyjnych, wielu z Jego uczniów zostało nie tylko doprowadzonych do stopni i tytułów naukowych, ale i ukierunkowanych naukowo.

Twórcza inicjatywa Profesora i emocjonalne zaangażowanie we wszystkich działaniach powodowały, że obdarzany był licznymi funkcjami w świecie nauki. Kierownictwo Katedry Higieny Żywności (1961 - 1991), funkcja dziekana Wydziału, z którym czuł się bardzo związany (1962-1966), pierwszego z wyboru rektora Akademii Rolniczej w Lublinie w trudnym okresie lat 1981 1987 i w tym samym czasie wiceprezydenta Światowego Stowarzyszenia Weterynaryjnego oraz wiceprezydenta Światowego Towarzystwa Higienistów Żywnościowych, a także prezesa Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych (1960-1997 z przerwami), prezesa Lubelskiego Towarzystwa Naukowego (1991-2008) – to tylko niektóre aspekty Jego pracowitego życia. Dowodem wysokiego uznania dla wszechstronnej działalności Profesora było przyznanie tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Humboldta w Berlinie (1990) i Akademii Rolniczej w Lublinie (1999) oraz wyróżnienie członkostwem honorowym przez Światowe Stowarzyszenie Weterynaryjne, Polskie Towarzystwo Nauk Weterynaryjnych, które ponadto obdarzyło Profesora jako pierwszego godnością Honorowego Prezesa, przez Niemieckie i Węgierskie Towarzystwa Medycyny Weterynaryjnej, Komitet Nauk Weterynaryjnych PAN oraz medalem im. Oczapowskiego przyznawanego przez Wydział V PAN. Uhonorowany też został wieloma odznaczeniami państwowymi, m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej, medalem archidiecezji lubelskiej „ Lumen mundi ”, nagrodą główną TU Alianz Polska SA w dziedzinie „Nauka” oraz licznymi odznaczeniami resortowymi, wojewódzkimi krajowych i zagranicznych uczelni, stowarzyszeń regionalnych i społecznych. Szczególne miejsce w działalności Profesora zajmowała praca edytorska. W latach 1970-1983 pełnił funkcję Redaktora Naczelnego Polskiego Archiwum Weterynaryjnego, a od 1967 r. Medycyny Weterynaryjnej, czasopisma, któremu poświęcił 41 lat swego życia i które wprowadził na międzynarodowe listy rankingowe.

Działalność naukowa, pedagogiczna, organizacyjna – w każdej z nich osobowość Profesora odcisnęła wyraźne piętno. Błyskotliwa inteligencja, wysoka kultura osobista, erudycja, wielostronność zainteresowań, umiejętność nawiązywania kontaktów, prostolinijność postępowania, wierność zasadom sprawiły, że stał się wybitną indywidualnością o wielkim autorytecie. Swym zachowaniem i stosunkiem do ludzi budził szacunek i sympatię. Dla współpracowników był wymagającym szefem. Uczył solidnej pracy i odpowiedzialności w działaniu. Równocześnie interesował się życiem swych współpracowników, doradzał, pomagał. Prawie każdego dnia gromadził wszystkich wokół siebie by dyskutować nie tylko o sprawach nauki. Był człowiekiem o szerokich horyzontach, oryginalnych opiniach, żywym poczuciu humoru, takim samym znawcą historii i literatury, jak i nauk przyrodniczych, co sprawiało, że wszelkie z Nim rozmowy miały niepowtarzalny urok i pozostawały w pamięci. Pracował do końca swych dni, mimo pogarszającego się samopoczucia. Odszedł 20 stycznia 2008 r. Pogrzeb stał się manifestacją ku czci Zmarłego. W ostatniej drodze, w kondukcie pogrzebowym, który przeszedł ulicami miasta 26 stycznia towarzyszyły Mu władze Lublina i uczelni lubelskich, hierarchowie i duchowni kościoła katolickiego, przedstawiciele wydziałów weterynaryjnych i instytutów naukowych, pracownicy uczelni, studenci i rzesze wychowanków przybyłych z całej Polski.

Pochowany został na Cmentarzu Ewangelickim przy ulicy Lipowej w Lublinie.